zondag 23 juli 2017

bye, bye

Alles lijkt al eens gezegd te zijn. Alles lijkt al eens onder de loep genomen te zijn. Zonder in herhaling te willen vervallen, lijkt het niet te doen om verder te gaan op deze plek. Ik kan oneindig putten uit de herinneringen rondom Mirthe. Of oneindig veel woorden besteden aan het gemis, het verdriet, de ontelbare keren dat er een onhandige situatie ontstaat, wat mij dan harder raakt dan ik zou willen (toegeven). Rouwen is een oneindig proces. De tijd zal het anders doen voelen, zoals ik nu begin te merken. Bijna alles hebben we drie keer meegemaakt zonder Mirthe. Bijna gaan we door naar de vierde keer, waarna de vijfde, zesde en zovelen meerdere keren zullen volgen. Elke keer zou ik de nuance kunnen zoeken of de vergelijking met de andere jaren. Maar maakt het wat uit? Het verdriet is een blijvende toevoeging aan mijn leven. Het derde jaar is geen garantie voor minder verdriet in vergelijking met het tweede of eerste jaar. Nee, het wordt anders. Ern soort van meer verdriet versus een oefening in het leven met het verdriet. 
Als het me weer overvalt, weet ik nu dat het weer zal wegebben. Niet zozeer omdat ik dat wil, maar omdat het nu eenmaal zo is. Dat vertrouwen neem ik mee in het 'nu' op weg naar mijn toekomst. 
Misschien is het jou als lezer al wel duidelijk, dat ik mijn weg vervolg en besloten heb om dit blog stil te leggen. Via andere kanalen, zoals Facebook, linked en de website van SuperMirthe's Lichtpuntjes, is mijn ontwikkeling wel te volgen, maar voor mij voelt dit stuk als 'klaar'. De tijd heeft me meegenomen naar andere uitlaatkleppen om mijn ervaringen te delen en mijn liefde voor Mirthe te kunnen tonen, middels bijvoorbeeld het Kaarsenatelier. Waar ik uiteraard super trots op ben! Lieve lezers, dank jullie wel voor het lezen, voor jullie steun en voor jullie hartverwarmende reacties. We zien of horen vast weer van elkaar op een andere plek 😉

vrijdag 7 juli 2017

Feestelijke herkenning

'Ik zag dat jouw zoon ook op die school zit. Mijn kinderen hebben daar ook gezeten. Mijn dochter was de eerste waar ze toen mee te maken kregen.'
Er gaat bij mij een belletje rinkelen. Jij bent de moeder van L? Ja, dat hebben ze me wel verteld. Mirthe was de derde en er is nog een vierde. Ze schrikt. Ik vraag hoe het met haar dochter gaat. De gevolgen worden telkens duidelijker en ook omvangrijker. Ook al was het 'maar' leukemie. Ze heeft de nodige beperkingen. Ze ging naar dezelfde school als waar M heen ging, het tweede kindje waar deze school mee te maken had. Haar dochter was wel onder de indruk, dat hij na zo lang toch ook is overleden. Gelukkig is ze goed opgevangen.
Verbaasd dat we elkaar ontmoeten. Zij dat ik van haar dochter wist en ik dat zij verschillende mensen kent die ik weer ken. Allemaal in de kinderkanker wereld. Toch is het weer een feest van herkenning, ook al is het verloop zo verschillend.
We hebben het ook over onze andere kinderen en hoe zij ervaren wat er in hun jeugd is gebeurt. Hoe zij zelf een manier vinden om ermee om te gaan. Hun manier. Dat het niet te voorkomen is dat ze vastlopen, maar dat je er als moeder voor ze kan zijn. Wat fijn om hier bevestiging in te krijgen. Geen garantie dat Lars ooit vast loopt, geen garantie dat hij er doorheen fietst, alleen mijn belofte dat ik er voor hem zal proberen te zijn.

woensdag 5 juli 2017

Verbondenheid

Het is mooi, hoe er telkens meer verbondenheid ontstaat. Wanneer ik het bekijk vanuit mijn bedrijvigheid. Ideeen waar ik al tijden mee rond loop en geen idee van heb hoe ze aan te pakken, ontstaan ineens vanzelf. Zo zijn er twee bedrijven deze week, die laten weten met mij in gesprek te willen over inzameling. Dat is gewoon gaaf.
De gesprekken zijn dan wel uiteenlopend. Doorgaans is het gesprek rondom de kaarsen slechts een klein deel van het gehele gesprek. Er wordt geregeld een zijsprong gemaakt naar dat stuk wat er voor mij aan verbonden zit: de rouw en de liefde. Zonder liefde, geen rouw. Zo simpel is dat.
Een bijkomend effect van een eigen bedrijf, is de vindbaarheid. Ik ben vindbaar, zelfs voor familie waar de afgelopen jaren geen of sporadisch contact mee is geweest. Ze zijn in de buurt en willen me graag even opzoeken. En dat vind ik mooi. Ze hebben Mirthe eens ontmoet, toen ze 3 maanden was. Ze hebben mijn vader goed gekend. Behoefte aan die verbondenheid is er. Misschien wel meer dan ik toe wil geven. Familie, geeft een verbondenheid die diep raakt.

donderdag 29 juni 2017

nog maar zo kort

4 jaar geleden en 2 maanden, dus 50 maanden in totaal, stond mijn wereld stil. Peilloze diepte lonkte me om te ontsnappen aan de pijnlijke realiteit. Alles liever dan die realiteit, dacht ik, tot ik me realiseerde dat ik alleen zou zijn in die diepte, terwijl de realiteit jou omvatte. Ik koos de realiteit met jou, boven de peilloze diepte die de eenzame depressie zou zijn, waarin ik roerloos en beklemmend zou vertoeven. Liever de levendigheid en onvoorspelbaarheid met jou, Mirthe. Dat was mijn baken, mijn lichtpuntje toen alles donker werd op die zonovergoten lentedag in april.
Op 29 juni, 4 jaar geleden stond het er allemaal heel anders voor. We waren gewend aan het leven in het ziekenhuis, kenden het ritme em de routine van de dagen aldaar. Kenden de gangen op ons duimpje en wisten precies van de hoed en de rand. Een leven zonder het ziekenhuis was ineens ondenkbaar.
Je had inmiddels 4 operaties achter de rug, maar na de eerste waren de drie daarna een eitje. Je had 3 MRI's gehad, was talloze keren geprikt, spierballen gemeten en meer nachten in het ziekenhuis doorgebracht dan thuis. Je had mij die dag duidelijk weten te maken dat je op schoot wilde, zonder woorden, want die kon je even niet uitspreken.
29 juni 2014 was het een heel ander verhaal. Je was schoon volgens de MRI van maart. Nu wachtten we op de uitslag van de MRI van de week ervoor. Je was in de nacht huilend wakker geworden. Intens verdrietig toen ik je vertelde dat het nog slasptihd was. Pas na pijnstilling viel je weer in slaap. Mijn paniek dreigde de kop op te steken, wat was er mis dat je pijnstilling nodig had? Twee dagen daarna bleek het heel verklaarbaar te zijn en viel weer de wereld in duigen. Toekomstplannen werden weer onverricht on-hold gezet.
29 juni 2015 was ik inmiddels mijn eigen bedrijfje in kaarsen gestart. Bij gebrek aan kast ruimte werd er een kast in de woonkamer gebouwd. Het duurde weken voor ik deze kast had gevuld met de Lichtpuntjes uit jouw naam.
29 juni 2016 de eerste bezichtigingen van het huis zijn die dag geweest. Om 21.00 uur belt de makelaar dat hij de hele dag in onderhandeling is geweest en het huis onder voorbehoud is verkocht.
29 juni 2017 de eerste medewerkster heeft hij 3 maanden erop zitten. Het traject sluiten we vandaag af. In die drie maanden is er veel gebeurt. De tweede medewerkster is gestart. Een nieuwe vrijwilligster is begonnen en elke dag worden er planken vol lichtpuntjes gemaakt.
Soms vergeet ik, dat er nog maar zo weinig tijd is verstreken. Dat het nog maar zo kort is geleden dat wij elkaar ontmoetten in het leven. Dat het maar heel even is geweest dat we samen mochten optrekken. Maar wat heb jij mijn leven verandert en mijn leven verrijkt! Dank je wel Mirthe voor al het moois dat je nog steeds rond strooit in het leven dat ik leef.

donderdag 22 juni 2017

in reservetijd

'Je verhaal grijpt me aan.' Lees ik in de uitnodiging om te linken. 'Ik volg je graag.' Verder niets, geen uitleg. Ik ben klant bij het bedrijf waar zij werkt en zodoende ziet zij wat ik voor bedrijf heb.
Dan belt ze voor een offerte waar ik nog niet op heb gereageerd. We maken van de offerte een bestelling. Is er nog iets wat ze voor me kan doen? Niet voor wat dit betreft, maar het is wat ongebruikelijk, ik vraag of ze het misschien leuk vind om langs te komen op mijn bedrijf. Ze reageert meteen enthousiast.
Op het afgesproken tijdstip is ze er. Ik vertel over de producten, over Mirthe en ik laat wat voorbeelden zien van foto's. Ik wijs de kanjerkralen aan. Haar reactie zegt mij genoeg: ze kent ze en meestal is dat geen goed teken.
Ik blijk gelijk te hebben. Haar zusje is uitbehandeld en leeft in reservetijd. Alle puzzelstukjes vallen op hun plaats en ik ben blij dat ik haar uitgenodigd heb.
Maar het went nooit om zulke berichten te horen, nooit, ook al hoort het bij het leven.

dinsdag 20 juni 2017

precies zoals het hoort te zijn

'Weet jij hoe ik heet?'
'Nee, dat weet ik niet,' antwoord ik.
'Ik heet Misha.'
'Wat een mooie naam.'
'Hoe heet jij?'
'Ik heet Liedeke.'
'Dat is een mooie naam. We hebben allebei een mooie naam.' Ze kijkt me aan met haar blauwe ogen. Ik kijk haar aan, van links naar rechts, van links naar rechts.
Ze veegt haar blonde haren uit haar gezicht.
'Kom je je broertje of zusje halen?'
'Jamie,' zegt ze, alsof daar alles mee is gezegd.
'Je wordt binnenkort zeker 4?'
'Ja'
'Ga je dan ook hierheen?'
'Ja!'
'Wat leuk, heb je daar zin in?'
'Ja. Kijk eens wat ik kan,' met haar voet zet ze zich af op de grond om de vaart erin te houden.
'Dat is knap van je, dan kan je helemaal zelf schommelen.'
'Ik hoef niet geduwd te worden, ik kan het zelf.'
Ik krijg gezelschap. Het meisje gaat weer op in haar geschommel. Zij krijgt ook gezelschap.
Nog geen 4, zelf kunnen schommelen en zin hebben om zelf naar school te mogen gaan, net als grote zus. Klein en toch zo vol zelfvertrouwen. Gretig om te groeien en te ontwikkelen. Precies zoals het hoort te zijn, precies zoals ik voor jou had gewenst Mirthe.

Even later fietsen Lars en ik naar huis. Moeder met een dochtertje naast haar en een dochtertje achterop. '.. netjes op een rij... en het machinistje draait al...´ Er wordt uit volle borst gezongen, precies zoals jij graag deed. Overal ben jij, precies zoals ik het graag zie..

vrijdag 16 juni 2017

ik zie, ik zie

Wat een ander als iets onschuldigs ziet, iets wat met een beetje therapie verholpen kan worden. Is voor mij de aanleiding tot schrikbeelden en schrikacties. Of het aan mij ligt of dat het grondslag heeft wat ik vermoed, zal alleen tijd kunnen uitwijzen. Het is niet aan mij om erover in te zitten.
Het is asn mij om de schrikbeelden de baas te blijven, die uit mijn 'verleden' komen. Het is juist dat verleden dat mij heeft geleerd hoe het soms kan gaan in het leven. Iets onschuldigs kan zich ombuigen tot hel op aarde, want dat is wat er gebeurt wanneer je je kind ziet lijden. Haar ziet inleveren op het leven dat je voor haar had gewenst. Het is niet meer dan een beetje onbakans geweest bij Mirthe dat door sloeg naar alle kanten, behalve de kant van 'ze leefde nog lang en gelukkig'.
Nu zie ik signalen, die mij verontrusten. Ik sta aan de zijlijn en kijk toe. Ik zie, ik zie wat zij niet zien...

dinsdag 13 juni 2017

rouw (en) arbeid

Ik voel me narrig, onrustig, vervelend. Als ik geen afspraken had staan was ik met alle liefde zo weer mijn bed ingedoken, nadat ik Lars naar school had gestuurd. Het is  de afgelopen weken zo druk geweest met de opening en alle nieuwe ontwikkelingen rondom het bedrijf. Dat de verjaardag van Mirthe op de kalender wel dichterbij kwam, maar voor mijn gevoel er ineens was. Overvallen door het gevoel dat het nog minder klopt dan vorig jaar. Alles voelt zo overweldigend en zo veel, nu ineens weer.
Natuurlijk ben ik trots! En kan ik niet anders zeggen dan dat ik heel veel, in korte tijd heb kunnen bereiken door de hulp van de juiste mensen. Maar dat dat ook even benauwend kan werken en me de vraag op plopt of ik het wel goed doe... pfff.
Op het beste moment vandaag komt Marga binnen, de uitvaartverzorgster van Mirthe. Zoals we van het weekend hadden afgesproken is ze er om 9 uur. Ze vraagt hoe het gaat, waarop ik automatisch zeg 'goed'. Ik haal diep adem en breek. Mirthe's verjaardag is de druppel geweest. Een knuffel, een bakkie 'troost' en een paar zakdoeken verder, kan ik weer lachen. Dit is precies wat ik nodig had. En dit is precies de reden dat ik wederom met Marga in gesprek ben: nazorg voor mijn generatie genoten na verlies van een dierbare.
Er is namelijk een wezenlijk verschil tussen rouwen op mijn leeftijd en rouwen op latere leeftijd. Menigeen van mijn leeftijd heeft nog nooit een rouwproces meegemaakt. Beide ouders leven nog, kinderen kern gezond en het huwelijk zoals tijdens de wittebroodsweken. Geen vuiltje aan de lucht dus. Elk van hen kan voorstellen hoe lelijk het leven voelt in mijn schoenen, maar daar houdt het mee op.
Wanneer je midden in het leven staat, is dit een ingewikkeld proces, waardoor je aan de zijlijn van hetzelfde leven wordt gezet. Je wil er wel weer middenin staan, niets liever dan dat! Je hebt immers niet gevraagd om dit verlies. Het is mooi als dat lukt, maar ergens gaat het knijpen en is het niet meer zoals het was. De maatschappij kan daar anders naar kijken. Die houd misschien even rekening met de omstandigheden, maar dan moet er wel weer iets uit je handen komen. Thuis zitten kan je immers altijd nog? Je bent nog jong en vitaal, dus hup aan het werk. En nog steeds, je wilt niets liever, want dat maakt het leven weer normaal en tastbaar, maar wat nou als het je niet lukt? Ondanks je wil en je inzet? Dan is het dubbel verlies, want je bent niet meer jezelf en ook dat is iets wat je moet gaan onderkennen, tegen wil en dank.  Verlies van jezelf is wel het laatste wat je kan gebruiken. Hoe behoud je jezelf in zo'n situatie? Hoe kan jouw omgeving je helpen, en wat kan je werkgever doen om het proces van terug keer te vergemakkelijken?
Rouwen middenin het werkzame leven is ingewikkeld, maatwerk is noodzakelijk, juist wanneer het niet geboden wordt.

zondag 11 juni 2017

the day after

Het gemis is tergend. Op een dag als gister, de dag van Mirthe, dan is dat rauw en scherper aanwezig! Het klopt niet om haar verjaardag te vieren terwijl ze haar eigen kaarsjes moet uit blazen. Hoe ik het op die dag juist probeer haar leven te vieren, op elke andere dag is dat mogelijk, maar niet op die dag. Dit jaar niet in elk geval. Wat een gemis.
Al hebben we het wel zijdelings gevierd met de terwater lating van 5000 badeendjes, een paar lieve vriendinnen en de burgermeester. Leuk hoor.
Om thuis weer het moeras van de emoties te ervaren. Vervolgens wel te kunnen relativeren dat het leven met Mirthe net zo verdrietig zou zijn (mogelijk nog verdrietiger) omdat ik zou zien wat ze niet meer kon en wat ze nooit zou gaan kunnen. De kloof tussen haar en de rest van de wereld zou groter worden, hoe onterecht zou dat zijn? Hoe moeilijk zou dat zijn om te zien, mijn lieve meisje.
Nu neemt dat mijn verdriet niet weg. Het is een kleine troost dat zij dat niet hoeft mee te maken. Maar wat zou ik haar graag de nageltjes lakken, de haartjes vlechten en haar glitterendste glitterjurk aan doen.

woensdag 7 juni 2017

Verjaardag in aantocht

3 jaar geleden werd je 4. Een gevoel dat zei dat we dat maar beter konden vieren alsof het je laatste verjaardag zou zijn. Gezien wat je het jaar daarvoor mee had gemaakt, niet zo'n gekke gedachte. We hadden je voor de dood weg gehaald. Dat voelde ik in elke vezel van mijn lijf. En ondanks de goede berichten na de laatste controle, was elke vezel in mijn leven er niet zeker van dat het gevaar geweken was. Het zullen de moedervezels zijn geweest, die me vertelden te vieren wat er te vieren viel. Geen moment zo kostbaar als het Nu.
Lieve Mirthe, hoe kon ik weten hoe ik zou moeten leren leven? Hoe ik mezelf opnieuw moest uitvinden? Mijn eigen kern vonden, beet pakken uit de leegte omhoog trekken? Want dat is wat ik moest doen, om te kunnen doen wat ik het liefste wilde: Leven.
Leven voor jou, voor je broer, maar vooral voor mezelf met mezelf op de eerste plaats. Het is de enige manier, elke andere zou jouw leven nutteloos, zelfs schadelijk maken. Ja, ik mis je. Ja, ik zie jou in je vriendinnetjes terug, in de dochtertjes van mijn vriendinnen, de meisjes van jouw leeftijd. Ik voel hoe hun handjes voelen als de jouwe, hoe hun knuffels voelen als de jouwe.
Nog 3 nachtjes slapen en jouw 3de verjaardag zonder jou om vast te houden, breekt aan. Weken lang zie ik overal aanplakbiljetten met jouw verjaardag erop. Overal is het feest, overal wordt er wel iets gevierd. Lieve Mirthe ik vier jouw leven elke dag, door wie ik geworden ben sinds wij samen op reis zijn geweest. Maar op jouw verjaardag zullen er 7 badeendjes voor jou door Assen zwemmen. Je zou het prachtig hebbrn gevonden, al die badeendjes!

maandag 5 juni 2017

Een marathon in etappes

wat een week was het! Van tevoren wist ik dat het druk zou gaan worden. Dat het spannend zou zijn en ook wist ik van tevoren dat ik me wel een paar keer zou af vragen wat ik me nu allemaal op de hals had gehaald? Wie zouden er komen? Had ik niet iets vergeten? Gaandeweg de voorbereidingen baar decopenkng merkte ik date en feestje organiseren best onwennig is voor mij. In mijn perfectionisme wil ik meer en beter dan dat misschien daadwerkelijk noodzakelijk is. Dat is mijn valkuil, ik dit geval kijk ik vooruit naar mogelijkheden en die zijn eindeloos. De kunst dus om bij het haalbare te blijven in de tijd die er is. De rest over te leveren aan de omstandigheden, zoals het weer. 
Laat het nou perfect weer te zijn! De partytent zorgde voor schaduw voor het moment dat de deur nog even gesloten was. Eerst een bakje koffie, thee en een candeloni (eetbare kaars, volgend recept van de cateraars). Een praatje met elkaar en zo stond het onder de partytent vol met genodigden. 
Het lont is gespannen voor de deur langs. Het zijn de lonten die op de bodem van de ketel blijven liggen, na het smelten van de 'resten'. Het zijn dan wel voornamelijk de ongebrande kaarsen die een lont nalaten waar ik een dik koord van heb geknoopt en gevlochten om mijn openingshandeling mee te kunnen uitvoeren. Het is nog kleurrijk geworden ook. En de symboliek is natuurlijk dieper dan alleen het signaal van ongebrande kaarsen. Nee, het zijn de vlammen die nooit ontstoken zijn, zoals de toekomstplannen van Mirthe niet geleefd worden, net als van de zovelen waarvoor we een kaarsje aan steken. 
Dan stijgt mijn spanning ook. Ik heb mijn woorden klaar liggen in mijn hart, maar die bonkt zo gard dat ik niet meer weet wat ik allemaal wilde zeggen. Gelukkig is iedereen die hier is bekend met mijn drijfveer en hoef ik weinig uit te leggen. Samen met de ondernemersadviseur van de Drentse Zaak (hij adviseerde me 2 jaar geleden om me in te laten schrijven bij de kvk), knippen we het lont door. De deur gaat open en de oh's en ah's zweven door de lucht. De ruimte is meteen volgestroomd met allen die aanwezig zijn. Hoe mooi is dit? Mijn paradijsje wordt gewaardeerd. 
Voor ik het weet is de middag voorbij. Vol van de indrukken gaan we naar huis, voeten omhoog, het avondeten zijn de left-overs van de catering. De energie ontbreekt om te koken en vol voel ik me toch wel!
Vroeg op bed, terwijl de hele avond de berichten binnenstromen op fb en whatsapp. Wanneer ik midden in de nacht even op mijn telefoon kijk (wat ik anders nooit doe) zie ik een fantastisch bericht, waardoor ik meteen mijn handen weer voel jeuken. Het is maar goed dat de zaak niet meer onder 1 dak met mijn bed verblijft. Anders was de smeltketel meteen aangegaan!
Vrijdag breekt aan. Nog zo'n enerverende dag met een presentatie bij de Drentse Zaak, als succes verhaal. Daar leen ik mij graag voor. De reacties daar zijn ook weer hartverwarmend. Nog even een pitch een klein beetje netwerken en op naar huis, waar mijn fantastische zoon op mij wacht.
Het voelt alsof ik een marathon loop in etappes. Zaterdag de laatste etappe en wat heb ik er zin in ( ook in Pinksteren dit jaar). 
Mijn inzet blijkt ook vandaag weer volop beloond te worden. Met zelfs lieve bezoekers uit Nijmegen en  Geldrop! Maar dat zijn niet de enige verrassingen, ook staat ineens iemand voor mijn neus die ik niet direct kan plaatsen. Al weet ik haar meteen te plaatsen, wanneer ze me op weg helpt: ik heb Mirthe begeleid op school. Ik weet het weer! We hebben elkaar maar 3x gezien, net zo vaak als Mirthe op school is geweest. 
Omringt door vrienden, familie en familie van vrienden, is dit weer een fantastische middag gebleken. Zelfs mocht ik de burgermeester welkom heten en wat een fijne burgermeester we hebben blijkt nog eens dubbel en dwars door zijn woorden op Facebook. 
Het is duidelijk dat ik het na deze week drukker krijg dan ooit! Zoals gezegd ben ik blij met Pinksteren dit jaar. Al is Pinksteren ook gekleurd door herinneringen in het ziekenhuis. Op de tweede pinksterdag verhuisden we 4 jaar geleden van kinderneuroloog naar kinderoncologie. De volgende dag zou de volgende bak ellende beginnen: chemo. Natuurlijk was de datum anders, want op 5 juni dat jaar begon de dag met een wandeling door het ziekenhuis voordat de tweede helft van de chemo zou gaan beginnen. In de hoop dat we dat weekend nog naar huis zouden kunnen gaan, om thuis haar verjaardag te vieren. Ik geloofde er niet in, nadat ons al eerder was beloofd naar huis te kunnen gaan, maar de chemo meer kapot maakte dan ons lief was. We waren overgeleverd aan een ziekte die onvoorspelbaar was. 
Nu voel ik daar de sporen van. Probeer ik te vertrouwen op mijn overgevoelige gevoel voor wat kloppend en passend is in de krachten die ik op het moment heb. Nog steeds een zoektocht in Eem wereld die altijd meer vraagt en meer wil. Ik wil ook meer doen en meer bereiken, maar dan wel op mijn tempo. Deze week heb ik veel geleerd over de ik doe ik aan het worden ben. De ik die ik opnieuw moest uitvinden na een verlies waar geen woorden voor zijn.

woensdag 31 mei 2017

feest

Daar is die dan: de dag! De opening!
De zon schijnt, de bloemetjes staan buiten, het eten en drinken wordt verzorgd. Ik heb geweldige steun asn danes die ik tot voor kort niet kende, maar zich met hart en ziel in zetten voor de zaak. Hoe bijzonder is dat?  Ze maken het zo mooi en ik kan daar zo van genieten!
Zo onzeker als ik hierover was, de laatste dagen valt alles samen. Lukt het me te genieten en me dankbaar te voelen om wat hier met liefde wordt neergezet.
Te horen dat jij voelbaar aanwezig bent is een groot cadeau. Dat is alles wat ik wil lieve Mirthe. Ik neem je mee op mijn reis en ik wil niets liever dan jiu voorstellen aan hen die jou niet hebben leren kennen. Je bent te mooi om voor mezelf te houden.
We gaan de slingers ophangen en de balonnen opblazen, iedereen zal weten dat het feest is!

dinsdag 30 mei 2017

4 jaar

4 jaar
Dat is jouw leeftijd geworden.
Maar ook 4 jaar geleden dat ik kennis maakte met de wereld van kinderkanker. 4 jaar geleden op 30 mei werd jij nog eens op de proef gesteld en zag ik het effect van chemo. Wat was je ziek! Koorts, spugen, lusteloos, zorgwekkend op alle fronten. Je was de ziekste patiënt die week op de afdeling zo zei de zaalarts. Meerdere keren stonden er mensen om jouw bed, zich in te zetten om jou er doorheen te slepen. Hoe vreemd dat er vreemden waren die schenen te weten wat jij nodig had. Dat wisten ze ook, want jij kwam er doorheen. Je herstelde en je kon zelfs weer ietsje meer sinds de operatie.
En weet Mirthe? Ik wist het niet precies, maar las het voor de zekerheid nog even terug op het blog: op 1 juni 4 jaar geleden was de eerste dag zonder koorts. Het was de eerste dag dat jij je haren verloor. De mooie lange lokken zouden uit vallen en nooit weer zo mooi terug komen.
Nu 4 jaar later leef ik nog steeds in de wereld van kinderkanker. Het is het soort vervolg op die wereld die je een ander niet toe wenst. Nu op 1 juni is de opening van een bedrijf dat met ere mag stralen en groeien naar volwassenheid.
4 jaar is symbolisch voor de lengte van jouw leven. Het is symbolisch voor mijn verblijf in die wereld  van kinderkanker. Het is symbolisch voor de tijd die verstrijkt. De tijd die me het liefste is en de tijd die ik als het akeligst heb ervaren en de tijd waarin ik ben verandert op een manier die geen enkele ervaring me had kunnen bieden.
Dank je wel Mirthe voor alle stralen die jij in mijn leven laat schijnen!

maandag 29 mei 2017

Welkom

Welkom
Meer dan welkom
Allermeest meer dan welkom
Jij bent welkom in mijn leven
Nog steeds
Ondanks de dood
Ik neem je mee
Op de reis die ik vervolmaak
De reis die met jou completer is
Ik neem je mee
Vooruit
Er doorheen
Er onder door
Er over heen
Altijd
Overal
Zo welkom ben jij
Nog steeds
Nog altijd
En overal
Welkom

zondag 28 mei 2017

Grensverleggend

Over een week zit het erop. De officiële opening en de open dag, met tussendoor een pitch bij de Drentse zaak. Het voelt net echt. Alsof de omvang van mij inzet nu pas echt tot het licht komt. Ergens is dat natuurlijk zo, want nu komt die inzet goed tot zijn recht op de plek waar de lichtpuntjes nu zijn gevestigd. 50 m2. Niet meer, niet minder. Menigeen is verbaasd bij het zien van de ruimte, menigeen uit de voorspelling dat dit nog maar een tussenstation is. Dat laatste beaam ik zeer zeker. Dromen zijn er nog volop en wensen ook. SuperMirthe zal een volwassen omvang gaan krijgen, ergens in de toekomst.
Als voorproefje reist er een Regenboog lichtpuntje op dit moment door Azië, om daar op 10 juni te gaan stralen. Een mooier symbool kan ik me nauwelijks indenken voor de toekomst die gaat komen. Voor nu eerst maar de bloemetjes buiten gaan zetten het wordt een fleurig geheel!

woensdag 24 mei 2017

Stille verhalen

7 jaar geleden nog maar, dat jij nog veilig in mijn buik zat. Gekoesterd door de warmte had jij geen enkele aandrang om geboren te worden. Nog niet om elk geval! Gelijk had je, want we hadden een strakke planning. De dakkapel was net op jouw kamertje geplaatst, wat een heerlijke ruimte was het nu geworden!
Met mijn nesteldrang kon ik dus wel even vooruit. Poetsen, boenen, inrichten, opruimen. Nog 6 dagen en dan zou je volgens de berekeningen op tijd zijm. Maar ja, wat is op tijd? Jij had immers geen klok of kalender. En dus bleef jij zitten waar je zat, te wachten op jouw moment. Gelukkig wist ik toen niet hoe ver dat moment nog weg was.
Nu heb ik weer een soort nesteldrang. Nu bereid ik me weer voor op een drukke periode die komen gaat. Een feestje dat ik ga geven in jouw naam. De datum staat nu wel vast en met een gerust hart kan ik aftellen naar die dag. Ik kijk er naar uit. Alles wat ik wil zal er zijn. Niet iedereen die ik er bij zou willen, zullen er zijn, maar ja, zou er wel een feestje zijn als jij er was geweest? Ja natuurlijk, maar niet op deze dag. Deze dag vieren we dat jouw naam blijft voortleven en alles wat in jouw naam besloten ligt ook.
Nog 8 nachtjes slapen en dan knippen we het koord opnieuw door. Dit keer niet de navelstreng en zelfs geen sierlijk lint, maar lontjes die elkaar verbinden als een kleurrijk geheel. Symbool voor de verhalen die niet tot leven zijn gekomen in het licht. Ze houden elkaar vast en vinden kracht bij elkaar. Samen zijn ze sterk, net als allen die elkaar vinden om de verhalen te vertellen die nog geleefd hadden kunnen worden.
Lieve Mirthe, 7 jaar is veel te kort om alles in samen te voegen wat wij hebben mee gemaakt. Als je hier nog was geweest had ik met verwondering en trots jou gadegeslagen. Ik had gezegd dat je al zo grot geworden bent en al zoveel had geleerd. Dat je een echte dame was geworden en dat je een verdraaid pittig karakter had gehad. Ik had je elke avond plat geknuffeld en je vaak genoeg achter het behang willen pakken. Ik had je aangemoedigd om nieuwe dingen te ontdekken en om te geloven in jezelf. En weet je Mirthe? Dat zijn de verhalen die stil over mijn wangen stromen. En omdat jij ze niet kan leven, neem ik je mee en leef ze samen met jou.

Op 1 juni zal kaarsenatelier SuperMirthe's Lichtpuntjes officieel worden geopend.
Op 3 juni zal er een open dag zijn van 12.00-16.00 uur. Alle belangstellenden kunnen die dag een kijkje nemen in het nieuwe atelier. Waarbij demonstraties gegeven zullen worden en er gelegenheid is  om zelf een kaarsje te maken.
Adres: pottenbakkerstraat 24-3 in Assen

vrijdag 12 mei 2017

Max

stil en sprakeloos. Er zijn geen woorden en toch is er zoveel dat onder woorden gebracht zou willen worden. Zoals: waarom? of: Moet dat nou? en: Houd het dan nooit op?!
Op facebook lees ik natuurlijk ook de berichten van Sabine, die deze week is overleden aan een hersentumor. Haar laatste wens om veel post te krijgen is massaal gehoor aan gegeven en zodoende is nu ook veel aandacht voor haar overlijden.
Op het nieuws is vandaag te horen dat een jongen van 12 jaar, geen chemo hoeft te krijgen, volgens de rechter. De jongen is wilsbekwaam verklaard en mag weigeren. De jongen kiest voor de alternatieve behandeling die zijn moeder wenst, om de hersentumor die hij heeft te bestrijden. Ik hoop van harte dat het werkt, echt. Laat er een wonder gebeuren.
En dan. Ik ben vandaag onrustig. Ik werd vannacht ineens wakker door dat onrustige gevoel, dat ik niet plaatsen kon. Nu wel. Inmiddels heeft school het me verteld. Een oud leerling, die door de gevolgen van zijn hersentumor naar een andere school ging, nu in groep 8 zou zitten, is gister overleden. Zodra ik het lees, stromen de tranen. Damn. Al weken denk ik aan hem en zijn familie. Hoop ik op weer een wonderlijk wonder, zoals hij ze al vaker liet ontstaan. Helaas.
De jongen in kwestie is ruim een jaar voor Mirthe ziek geworden. Hij was dan ook al ruimschoots klaar met de behandeling toen wij in hetzelfde schuitje verzeild raakten. Hij kon lopen, fietsen en uiteindelijk zelfs zwemmen. Eten en drinken ging goed, allemaal mooie berichten en een prachtig voorbeeld voor hoe ik het voor Mirthe zou wensen. Want al die dingen kon zij niet meer. Hij had ook genoeg beperkingen, daarom was hij naar die andere school gegaan. Maar dat maakte mij niet uit. Hij en zijn gezin lieten mij een kijkje in de toekomst nemen met Mirthe. Daar hield ik mij aan vast.
Toen Mirthe niet beter zou worden en kort daarna overleed, kwam zijn moeder onze condoleren. Ik was verrast en ontroerd. Haar kind was genezen, hoe moeilijk kon het zijn om geconfronteerd te worden met dit scenario?
Onwillekeurig schoot bij mij de gedachte door het hoofd dat het de volgende keer wel andersom zou kunnen zijn. Om meteen te hopen dat het niet zo zou zijn! En nu dus toch.
Stil en sprakeloos.

woensdag 3 mei 2017

op het andere schoolplein

Wie is Mirthe?
De vragenstelster kijk ons met een open, vrolijk, vragende blik aan.
Ik sta op het schoolplein.
Voorjaarsmarkt.
Kaarsjes verkopen die de leerlingen met mij gemaakt hebben. Trots dat ze waren op wat ze maakten. Trots op wat nu door hun ouders gekocht wordt. Trots straalt ook van de ouders uit, over de creaties van hun oogappel. Hun oogappel met een rugzakje vol bijzondere aandacht. Dat krijgen ze hier. Hier vinden en ontwikkelen ze hun mogelijkheden. Het plezier is groot, wanneer nieuwe mogelijkheden en nieuwe succeservaringen worden opgedaan. Een plek waar Mirthe behoefte aan zou hebben gehad. Zeker bij de juf van deze klas met de kleur geel. Maar het is niet nodig geworden, de behoefte is niet eens ontstaan.
Dus geef ik antwoord op de vraag, die vandaag hier wordt gesteld. Ik stel Mirthe voor, als mijn dochtertje, wie een hersentumor had en wie mij inspireerde om haar licht te laten stralen sinds haar overlijden. De vragenstelster is geraakt en ik bedank haar, dat ik Mirthe mocht voor stellen, haar naam weer genoemd is.

donderdag 27 april 2017

brief aan de koning

Beste Koning Willem-Alexander,

Gefeliciteerd met uw verjaardag. 50 jaar, een mijlpaal. Dat verdient een feestje. Wat natuurlijk sinds 3 jaar op deze dag. Dit jaar is om de mijlpaal een goed moment om ook terug te kijken op 4 jaar koningschap. Wat u niet weet, is dat ik diezelfde 4 jaar een turbulent leven heb gehad. Geen sprake van sleur te bekennen. Vandaag 4 jaar geleden at ik ook taart, niet voor uw verjaardag, nee. Het was voor een jongen due normaal op Koninginnedag zijn verjaardag vierde, maar dat jaar anders koos. Op zijn verjaardag werd er toen immers een ander feestje gevierd. Ik herinner me die dag nog goed. Ik was niet van plan te gaan mee feesten, eigenlijk was het de bedoeling dat ik zou werken. Maar die planning werd overhoop gehaald door mijn eigen koninginnetje. Zij zorgde ervoor dat ik toch flarden van uw huldiging kon zien, mijn koninginnetje. Mijn koninginnetje was namelijk net volledig door het lint gegaan. Blinde paniek en dat had haar uitgeput. Zodra ze mij weer herkende kroop ze bij mij op schoot. Vreselijk om te zien hoe een prachtig meisje van 2,5 jaar haar moeder niet herkent, machteloos was ik. Nu ze zich weer veilig waande bij mij op schoot, kon ze een beetje rust pakken. En ik kon kijken hoe u tot koning werd gekroond. Het contrast was groot. U betrad een nieuwe wereld in een ambt dat u inmiddels durfde te dragen. Ik betrad ook een nieuwe wereld, 1 die ik niemand zou toewensen, maar ik moest. Mijn koninginnetje had mij daar nodig. De wereld van de kinderoncologie... een hersentumor die we net die ochtend voor het eerst op het beeldscherm hadden gezien. Gister hadden de artsen het ons verteld. Nu zaten we ingesloten in een achtbaan met ongekende turbulentie. De volgende dag de operatie, geen tijd te verliezen.
Ik zal alle details besparen. Die staan wel beschreven op het blog van Mirthe, mocht u het willen weten. Waar ik u eigenlijk voor schrijf is over het interview van gistet.  U heeft daarin Nederland een stukje van uw persoon laten zien, van de mens met huid en haar, met gevoel. Ik wil u daarvoor hartelijk danken. Met name het moment dat u uw broer Friso benoemd en hoe groot het verlies is. Uw gezicht zegt meer dan de woorden die u nauwelijks kunt uitbrengen. Met een brok in de keel die met een slokje water weg gespoeld wordt, om uzelf de gelegenheid te geven uzelf te herpakken. En dan de opmerking van Wilfried, die kort samenvat wat er met u gebeurt: dit is een litteken dat nooit heelt, begrijp ik dat goed? U rest een bevestigend knikje, de brok in de keel is er toch nog. Nog een slokje water. Wilfried stapt over op het volgende onderwerp. Een dankbare blik van u, Friso grijpt u naar de keel. Niemand die dat vreemd vind, zo blijkt uit de reacties na het interview. U heeft hiermee een hoop erkenning gegeven aan iedereen die een verlies heeft geleden. Sommige littekens helen niet, punt.
En nee, een moeder hoort haar kind niet te verliezen. Mooi dat u uw moeder daarmee ook erkent in de positie die zij heeft. Ongeacht de leeftijd van het kind, 46 of 4 jaar, het hoort niet. Wilt u haar de hartelijke groeten doen, van een moeder die haar begrijpt?
Nogmaals dank voor uw openheid, dit is wat de wereld nodig heeft. Begrip, zelfkennis en emoties kunnen tonen, ongeacht de tijd die is verstreken.
Fijne verjaardag. Ik hoop dat u goed in het zonnetje wordt gezet. Is er al voor u gezongen, met ontbijt op bed?
Groetjes,
De moeder van koningin Mirthe

dinsdag 25 april 2017

meivakantie...

Het is meivakantie. Die allervreselijkste vakantie van het jaar. Zo voelt het dit jaar in elk geval en dat overvalt me.
Ruim, ruim voor de wekker word ik wakker. Ja, de wekker gaat nu gewoon af, ondanks de vakantie, want ik heb vaste werkdagen. Mijn hoofd zit vol met de opening op 1 juni, de open dag op 3 juni, de presentatie op 2 juni, de workshops die in de planning staan, de bestellingen, de adressenlijst, de rekeningen, de ... eigenlijk loopt mijn hoofd over, want wat me het meest in de greep heeft zijn deze dagen 4 jaar geleden. De huisarts, WZA en 2 x op dezelfde dag naar het UMCG, want de 29ste zou Mirthe de eerste MRI ondergaan, onder narcose. Vreselijk vond ik dat. Niet wetende dat dit slechts een kleine hobbel zou blijken te zijn ten opzichte wat er diezelfde week nog komen zou gaan...
Je zou denken dat dat in het niet valt met de dagen van de sterfdag, maar nee, dit is minstens zo vreselijk om weer doorheen te gaan. Die dagen zetten ons leven op de kop. Het begin werd ingeluid van het einde, al wisten we dat toen natuurlijk niet. Het einde leidde uiteindelijk ook weer naar een nieuw begin waar ik nu zo druk mee bezig ben. Het één is niet los te maken van het ander. Het is ook allemaal nog maar zo kort geleden. Wat is nou 4 jaar? Het is niet zo lang, toch is het de leeftijd die Mirthe mocht behalen en dat heeft een grote indruk achtergelaten.
Weer de meivakantie en weer lijkt het weer met mijn emoties mee te doen. Koel, regenachtig en vooral alle reden om binnen te blijven. Het is prima, geen reden om vrolijk te doen alsof het allemaal wel lukt. Deze week is even een ontlading van verdriet, verlies en succesvol de liefde te laten zien voor wie ik zo mis...
Vandaag begint de dag met tranen en zonnenschijn. Misschien dat het laatste een beetje helpt en de dag wat lichter maakt.

zondag 23 april 2017

kiezen en keuzes

Wanneer kan je kiezen? Juist, als er meerdere opties zijn. En als je beseft dat er meerdere opties zijn jan dat een aanzet tot een keuze zijn. Hoe kom je tot dat besef?
Meestal moet er dan eerst ruimte in je hoofd zijn. Een bepaald inzicht in het proces. Afhankelijk van de keuze die je gaat maken. Maar zelfs voor het kiezen van een maaltijd in het restaurant is handig dat je weet wat je kan kiezen. Wil je chinees eten dan is handig dat je dat bij de chinees besteld en niet bij de shoarmazaak (al zijn er plekken waar dat zelfs geen probleem is). Punt is dat je een keuze maakt op basis van wat je weet en waarschijnlijk op basis van eerdere ervaringen. Je gaat waarschijnlijk kiezen voor eten waar je zin in hebt. Je hebt er zin in, omdat je eerder hebt ervaren dat je dat lekker vind. Logisch toch?
Laten we dan de vertaalslag maken naar de rouw. Men zegt dat er een keuze is met betrekking tot hoe je met verlies om gaat. Tot op zekere hoogte onderschrijf ik dat volledig. Alleen moet daarbij wel rekening worden gehouden met de eerdere ervaring met betrekking tot verlies.
Die ervaringen bepalen namelijk of je kan kiezen of dat je het ondergaat omdat er gebrek is aan verlieservaringen. Of gebrek aan succesvol omgaan met verlies, want dat kan natuurlijk ook.
Verlies is nou niet een dagelijks voorkomende ervaring. Zeker niet in de mate dat deze een traumatiserende uitwerking heeft op iemands leven. Zelf weer je dan niet direct dat het trauma zich voltrekt, je gaat simpelweg over in een overlevingsstand. Het besef van de impact komt pas later.
Zelf weet ik inmiddels dat ik een keuze heb in hoe ik wil omgaan met het verlies. Wat niet wil zeggen dat het altijd lukt, daarvoor is het verlies te ingrijpend en de grip nog niet altijd wat het zou kunnen zijn. Biet dat ik denk dat grip altijd volledig kan of gewenst is. Besef van de eigen kwetsbaarheid geeft wen puurheid en een schoonheid die bij volledige grip niet van toepassing is. Maar dat terzijde.
Keuzes maken heeft een nauwe verbinding met ervaring. Als ik een gerecht niet ken, kan ik moeilijk kiezen of ik het lekker vind. Dus ervaring opdoen met verlies geeft weerbaarheid op de lange termijn, kort door de bocht gezegd. Sommigen breken af bij de eerste verlieservaring. Wat overigens geen schande is en niks zegt over de toekomstige weerbaarheid.
Waar ik naartoe wil, is het kind dat niet kan kiezen. Simpelweg omdat het niet wordt aangeboden of erop gewezen wordt dat een keuze voor handen is. Het aanbod kan de druk doen afnemen. Zoals voor zoonlief mogelijk had gegolden afgelopen vrijdag. Al denkt hij zelf van niet, zeg ik eerlijkheidsgetrouw. Ik hecht aan de ruimte van een keuze. Ik hou mezelf geregeld voor in spannende momenten dat ik kan kiezen om door te gaan, te stoppen of te pauzeren. Dat helpt mij. Dat gerecht is mij vaak goed bevallen. Nu is het mijn keuze om dit mijn zoon te leren, dat hij altijd kan kiezen. Dus we gaan maar eens wat verschillende gerechten proeven, bij wijze van spreken dan.

vrijdag 21 april 2017

Koningspelen

Koningsspelen hebben voor mij een bijsmaak. De eerste waren immers in 2013, die vrijdag voor de vakantie. Die vrijdag dat we voor het eerst met Mirthe over drempel van het UMCG stapten. Verwonderd keek ik toe hoe in de patio van het kinderziekenhuis de Koningspelen een aangepast programma werd uitgevoerd. Mirthe wilde er niks van weten. Zij reed liever op de poli rond in een autootje.
Ik kon mij nauwelijks focussen. Ik probeerde te voor komen dat ik in een paniekaanval terecht zou komen. Gister stapten we net bij de huisarts binnen en inmiddels hadden er al 4 artsen een lichamelojk onderzoek gedaan, slechts het begin van een traject dat zich de komende 17 maanden in sneltreinvaart door ons leven zou trekken. Om met een noodrem tot stilstand te worden gebracht. Want genezing was uitgesloten.
Feest dus op het schoolplein. Maar niet alleen feest om de Koningspelen op Lars zijn school. Het is dubbel feest, want vandaag wordt een schoolgenootje in het zonnetje gezet. Hij is genezen van kanker. Fantastisch!
Mirthe haar boom staat er vlakbij, mooi in bloei. Haar broer was er niet op voorbereid en weet zich geen raad met de situatie. Waarom weet ik dit niet? Waarom is het leven voor iedereen gewoon? Waarom is het zo moeilijk te begrijpen dat dat gewoon voor ons anders is? Waarom kan er niet even de ruimte gegeven worden om te kiezen?
Het verdriet slijt nooit, het missen wordt groter, het leven gaat door. Ik lach, ik praat, ik loop, ik leef, altijd met een extra dimensie, altijd met het diepe verdriet, het intense houden van. Voor mij is dat geen keuze, het is een feit, een gevolg van de kanker in ons leven.

dinsdag 18 april 2017

hoe het 'maandagochtend-gevoel' verdampt

De dag begint met een maandagochtend gevoel. Met name op het moment dat de wekker gaat. Het lange weekend is te snel voorbij. En nu de dubbele zondag voorbij is begint de bedrijvigheid weer. Als eerste weer een training m.b.t. het ondernemerschap. Dat is een goede starter. Anders kom ik ook wel op gang, want op het bedrijf is nog veel te doen! Zeker met de opening vast gepind op de agenda: 1 juni. De dag dat SuperMirthe's Lichtpuntjes als bedrijf werd ingeschreven bij de kvk. Twee jaar geleden. Nog altijd kan ik niet bevatten dat het al een omvang heeft die vraagt om een eigen onderkomen. En hoewel dit eigen onderkomen weinig meer is dan een XXL garagebox, is er niemand die het gek vind dat dit wel een opening verdient.
Het maandagochtend gevoel wordt gekenmerkt door twijfel. Met vragen die zich in mijn hoofd in hoofdletters afspelen. 'Kan ik dit wel?' en 'Komt het wel goed?' Het zware gevoel dat erbij hoort zucht ik weg. De dag is begonnen en er zit niets anders op dan de dag tegemoet te treden.
Al snel ben ik het gevoel kwijt, wanneer ik trots Lars uit zwaai op zijn nieuwe fiets. Ik ga eerst nog even naar de zaak, voordat ik naar de training ga. En ook daar is het een goed begin van de dag. Nog voor ik mijn koffie op heb, is de eerste bestelling van deze week een feit. Dat geeft me weer een goed gevoel. Ook word ik gevraagd om een presentatie te houden over mijn ondernemerschap. Er wordt hard gebouwd aan mijn zelfvertrouwen!
Na de training blijkt dat ik goed in de gaten word gehouden en dat een aantal mensen zich voor mij inzetten. Ze zouden prima dienst kunnen doen als woordvoerder, Haha.
Terug op de zaak blijkt dat de verbouwing aan de achterzijde cam het pand in volle gang is. Op zich heb ik daar geen last van, maar zodra ik naar de wc moet kom ik langs het sloopwerk. Ik raak in gesprek. Het blijkt de oprichter te zijn van het bedrijf, hij heeft de zaken al enige tijd geleden over gedragen, maar helpt zo nu en dan met de nodige werkzaamheden. Hij blijkt te weten van mijn werkzaamheden en er wel nieuwsgierig naar te zijn. Ik stel voor dat hij met loopt naar mijn deel van het pand. Dat vindt hij leuk. Hij is onder de indruk. Wanneer ik Mirthe noem, vraagt hij of ik weet van zijn kleinzoontje? Nee. Ik slik bij het horen van zijn verhaal. Bijzonder. Hij vindt het fantastisch wat ik doe. Als hij of zijn zoons iets voor me kunnen doen, dan horen ze het graag.
Hoe kan het maandagochtend gevoel überhaupt bestaan, wanneer er zulke mooie dingen gebeuren! Dit zijn slechts een paar lichtpuntjes die mij geregeld worden toebedeeld. Zo ga ik de dag afsluiten met een gevoel van diepe dankbaarheid.

vrijdag 14 april 2017

bladeren door het verleden

Bladerend in de tijd, sluipt de emotie als beklemming op mijn schouders, de bedrukking in mijn maag. Het gevoel van toen is er nog net zo vers als het toen was. De spagaat van alles willen en niks anders kunnen dan het moment benutten. Toekomst te onzeker om te plannen, verleden te ver weg om er vertrouwen uit te putten. De mengeling van alles willen en niks kunnen, biedt geen enkele uitweg behalve het nu te omhelzen als de enige zekerheid die er is.
Bladerend door de tijd, voelt mijn lijf weer wat ik toen beleefde. Het duury even voor ik me realiseer dat dat is geweest en ik nu kan kiezen hoe ik mij wil voelen. De zorgen van toen, behoren tot die tijd. Vandaag is het anders. Zijn er zorgen natuurlijk, waar ik ga zijn er zorgen. Dat is hoe mijn gedachten altijd hebben gedacht. Maar ik wil leven, dus leer ik zorgen los te laten en de stroom te pakken die het leven in beweging houdt. Adem in en adem uit. Ook dat gaat waar ik ga. Er is altijd een reden, een hou vast, ook al is die zelden meteen duidelijk.
Zo bladerde ik door hetverleden en liet die weer van mijn schouders glijden. Vandaag ben ik anders dan ik gisteren was. Morgen weet ik niet wie ik dan zal zijn. Vandaag ben ik wie ik vandaag kan zijn.

zaterdag 8 april 2017

een moeder op reis door het leven

De tijd glijdt voorbij. Tijdens de lange ritten die ik zo nu en dan maak, zijn dat vaak onderwerpen waar ik aan denk. De tijd en wat de tijd met mij doet. De gebeurtenissen die mijn leven hebben verandert en hoe ik daar zelf invloed op uit oefen. De valkuilen die ik tegen kom en waarom dat elke keer een valkuil is. En ook zeker de ervaringen die mij goed doen, passeren de revue.
De vorige keer dat ik naar deze bestemming ging, was slechts een seizoen geleden. De herfst was bijna voorbij en nu is de lente net begonnen. Zo'n korte tijd, maar zoveel is er verandert. Het vertrouwen groeit en dat schildert zich af in de stappen die ik zet. Ik leer stap voor stap om weer te leven. Het juist de ervaring met Mirthe die me daarin zo stimuleert. Ik heb me immers voorgenomen om haar mee te nemen in mijn leven, maar dan heb ik wel een leven nodig om dat te kunnen doen. Zo maak ik van mijn leven een podium voor haar leven, haar inspiratie, haar nalatenschap.
Het is niet zo dat ik bij alles wat ik doe, zeg dat ik de moeder ben van Mirthe. Of dat het iedereen meteen duidelijk is hoe de vork in de steel zit, wanneer ik vertel wat ik aan het doen ben met het kaarsenatelier. Gelukkig maar, want niet overal is plek en een tijd voor een verhaal als van mij en Mirthe. Dat besef ik mij en dat wordt gewaardeerd.
Zo loop ik deze week op de beursvloer. Ik ontmoet bekenden en mogelijk nieuwe zakenrelaties. Daar is deze beursvloer immers voor op  de Bedrijven Contact Dagen Drenthe. Nu ik meer ruimte heb, zijn er nog wel wat vierkante meters over die gevuld kunnen worden. Bijvoorbeeld met kaarsresten. Zo raak ik in gesprek met iemand van de gemeente. Mijn vraag is of de gemeente een initiatief heeft of een mogelijkheid heeft om inzameling op touw te zetten. Mijn gesprekspartner vermoed van wel en geeft me een naam.
Ze vindt het eigenlijk wel jammer dat ze niet eerder van mijn initiatief had gehoord, want het past precies binnen de focus van de gemeente om afval te reduceren en hergebruik te stimuleren. Het zou zelfs mooi zijn geweest als ik bij hun op het plein had gestaan deze Contact Dagen. Dat is natuurlijk een mooi compliment en inderdaad jammer. Al denk ik wel bij mezelf dat ik dat met de verhuizing moeilijk had kunnen combineren, maar dat geeft niet. Het is immers niet aan de orde gekomen, tot nu.
We praten nog even verder en wanneer we willen afronden, besluit ik toch om haar te vertellen van Mirthe. Het staat wel op de flyer die ze net in handen heeft, maar toch. Lezen tijdens een gesprek is natuurlijk niet handig en dat heeft ze dan ook nog niet gedaan. Ze kijkt naar de foto van Mirthe, ze knikt en is even stil. Ze vraagt of ze mij een compliment mag maken. Het is niet het gewone compliment, wat ik vaker hoor, dat het knap is dat ik dit doe na/met zo'n groot verdriet. Nee, ze maakt mij een compliment om de manier waarop ik hier sta. Je begint als ondernemer met je vraag over inzameling, je laat je product zien en vervolgens als het goed voelt, vertel je de kern van je onderneming. Dat is knap.
Dat is een compliment waar ik niet op had gerekend en het raakt mij. Het geeft weer, welke weg ik aan het afleggen ben en waar ik nu sta op die weg. Ik benoem het wel naar haar, dat ik dat leer met de tijd, wanneer en of  ik het wel vertel. Eigenlijk is het altijd goed om te vertellen, maar de timing bepaalt de toon van het gesprek.
Tijd en ervaring leert me veel. Tijdens de terugrit na een cliëntenraadsvergadering bedenk ik mij weer wat een weg ik erop heb zitten. En hoe Mirthe heeft bijgedragen aan mijn leven en aan wie ik ben. De rouw om haar gemis is intens, maar heeft me ertoe aangezet om mezelf opnieuw uit te vinden. Ik geloof dat dat de kern is van rouw. Iets wordt je ontnomen door de loop van het leven en dat iets heeft jou gedefinieerd. Doordat het ontnomen is, is de vraag nu wie je bent na dit verlies. Dat is een ingewikkeld traject en een enorme kans om jezelf onder de loep te leggen en te gaan kiezen voor wie je wilt zijn. Ik kies ervoor om de moeder van Lars én Mirthe te zijn. En daarbij hoort in dit geval het ondernemerschap, wat me nog meer identiteiten geeft dan ik voor mogelijk had gehouden, zoals begeleider, werkgever, leverancier, zakenrelatie, vertegenwoordiger... en vast nog wel meer, maar nog altijd in eerste plaats moeder van Lars én Mirthe.

woensdag 29 maart 2017

Ben jij de baas?

Twee blauwe ogen kijken tegen me op. Zijn moeder slaat haar hand voor haar mond, terwijl ze een lach smoort. Zijn zusje danst door de ruimte heen, zingend alsof ze oefent voor Idols. Om even later in de hoek bij een stapel dozen te spelen met de mooie paarse kaarsresten.
De twee ogen moet ik wel eerlijk beantwoorden, toch voel ik mijn wangen blozen wanneer ik 'Ja' zeg. Zijn ogen worden groter, van ontzag. Want dan ben ik immers de baas van zijn moeder...!
Zijn moeder was deze week thuis gekomen van haar werk, met haar eigen gemaakte kaars. Hij was meteen enthousiast en wilde wel graag zien waar zijn moeder dan werkte. Na overleg met mij, komen ze met hun drieën langs. Hij wil wel met mama kaarsen maken. Zijn zusje natuurlijk ook. Even later durven ze ook beiden met mij kaarsjes te maken.
Beiden vertrekken even later met de handen vol kaarsjes en de belofte dat hun moeder morgen de rest mee neemt, dat nu nog te heet is en moet uitharden.
De vergelijking met mijn kinderen voltrekt zich in stilte. Het meisje is zo oud als Mirthe was 4 jaar geleden, voor ze ziek werd. Het jongetje bijna zo oud als Lars toen zijn zusje ziek werd. Ik ben verbaasd over wat het meisje allemaal kan. En hoe snel het jongetje verbanden legt, tussen het geen hem wordt uitgelegd.
Het enthousiasme werkt ontwapenend, ik word er blij van. De vragen en de onbevangen blik waarmee alles wordt gadeslagen en onderzocht, is hartverwarmend. En dan die vraag met zijn grote ogen: ben jij de baas?
Ja, ik ben de baas van mijn eigen werk. Hoe leuk is dat?

Vandaag is het 30 maanden. Lang geleden dat ik jouw handje vast hield en jou kon verzorgen. De eerste keer dat ik mij af vroeg, hoe lang het nog zou duren, dat ik jouw naam zou mogen noemen. Hoe lang ik mij nog mama van Mirthe mocht noemen en hoe lang tot het een spanningsveld zou opleveren als ik toch jouw naam zou zeggen. Ik kon het mij niet voorstellen dat ik dat op een gegeven moment niet meer zou kunnen doen. Niet omdat ik het niet over mijn lippen zou kunnen krijgen, maar omdat het ongemak bij de omgeving tastbaar groot zou worden, wanneer ik het zou doen.
En zie nu, op deze dag, wordt mij gevraagd of ik de baas ben. Dan kan ik alleen maar dank je wel zeggen om wat er aan mogelijkheden zijn ontstaan in deze afgelopen 30 maanden. Het één vloeit over in het ander. Dank je wel Mirthe voor alles wat jij voor mij doet.

vrijdag 24 maart 2017

weer de uitersten van een wereld die al jaren op zijn kop staat

Ik ben amper een maand verder. De inrichting gaat nog gestaag verder. Zo komt er telkens meer logica in het geheel met het oog op samenwerken. Want dat is nu wel de bedoeling. Samen werken in het bedrijf dat jouw naam draagt! Wie had dat gedacht Mirthe. Wie had daarvan kunnen dromen? Ja ik natuurlijk. Dat dan weer wel. Als ik iets in jouw naam doe, dan doe ik dat graag goed en graag volledig in jouw eervolle herinnering. Hoe jij het leven leefde, hoe jij was en hoe jij iedereen voor je kon winnen. Ik heb van jou geleerd, Mirthe. Dat een open blik je veel meer geeft dan jezelf te bewapenen omdat het misschien wel eens verkeerd zou kunnen lopen. Een open blik geeft je meer kwetsbaarheid, maar het geeft je veel meer terug dan je had kunnen voorstellen.
En toch, realiseer ik me deze hele maand, wat een weg ik heb afgelegd sinds jij 2,5 jaar geleden jouw laatste dagen bij ons beleefde. Het is nog maar zo kort. Zelfs 4 jaar geleden nog maar, dat er nog niks van dit scenario denkbaar was. Dat ik voor het eerst van het Prinses Maxima Centrum hoorde in de huiskamer van een cliënte van mij. Wiens stiefvader uitkeek naar de dag dat hij daar zou gaan werken, want dat was hem al bekend.
En ik mij gelukkig prees dat dat een wereld was die ik niet kende, niet wilde kennen en nooit toe zou behoren... vrijwillig dan. Nee, wie wil dit vrijwillig? dan moet je wel gek zijn, dacht ik toen.
Nu bouw ik een bedrijf in jouw naam op. Dat opbouwen gaat gepaard met loslaten. Want alleen dan kan ik bouwen. Het opbouwen gaat gepaard met verbinden, want alleen dan kan ik bouwen. Het gaat zo dubbel op en zo hand in hand. Het is net het echte leven.
Terwijl ik dit opbouw, verken ik mijn mogelijkheden om me in te zetten voor de kinderen die me aan jou doen denken. Ik zet mijn ervaring in, hoewel dat voor sommigen een gevoelige snaar raakt, want ik sta immers symbool voor dat wat menigeen niet wil mee maken. Begripvol als ik ben kan ik daar best inkomen. Het weerhoudt me er echter niet van te doen, wat ik denk dat ik kan, om mee te denken in het proces van ontwikkeling waarin het PMC zich nu bevind. Al voelt het nog als verkennen, zo onwennig in dit opzicht. Me opnieuw een nieuwe identiteit aanmeten.
Een goede voorbereiding is wel wenselijk. Zo neem ik de stukken door, voor de komende vergadering van de cliëntenraad. Het is bijna 9 uur 's avonds. De deurbel gaat en ik heb net de deur bij de buren dicht horen gaan, vreemd op dit tijdstip.
Het blijkt weer een werver te zijn, in het overbekende knaloranje van Kika. Verbaasd over dit handelen, hoor ik het allervriendelijkste meisje aan. Ze zal studente zijn en vertelt me zeer overtuigend dat ze een actie houden om voor immunotherapie geld inzamelen. Wederom verbaasd (en iets geagiteerd) zeg ik dat dat toch al kan? Ja maar dat is voor volwassenen. Nee, zeg ik, dat kan voor kinderen ook. Ja, maar niet voor alle kinderen. Zucht, ik snap het al, zij is niet goed geïnformeerd en treft het niet met mij. Ik besluit haar geen verdere lezing te geven over wat ik weet, maar voel wel dat ik hier weer wat mee ga doen... Ten eerste omdat de info niet klopt. Ten tweede omdat het de tweede buurtactie is, sinds ik hier woon en dat is amper een half jaar.
Dit arme wichtje kon er ook niks aan doen, dat zij niet beter weet. Zij doet haar werk. Maar ik vind het niet ten goede komen van de goede naam van Kika dat er zo wordt gehandeld. Met die insteek informeer ik wederom Kika over het handelen van hun wervers. Terloops bied ik ook maar aan dat ik best met het bureau dat de training van de wervers verzorgd in gesprek wil gaan. Wordt vervolgd.
Door dit soort ervaringen merk ik hoe ik geraakt wordt. Dit is niet zo maar een verkoop actie. Dit is een actie waarmee ook aan mijn kind gezeten wordt. Zonder Kika had Mirthe helemaal geen kans gehad. Dat besef ik maar al te goed.


woensdag 15 maart 2017

verkiezingen

Het was 7 jaar geleden op 9 juni de dag van de verkiezingen. Op zich niet bijzonder behalve dan dat het in juni was en daarmee een vervroegde verkiezing was. En ik zou het me zeker niet kunnen herinneren als het voor beide kinderen niet belangrijke dagen waren. Lars ging wennen op school, want na de zomer zou hij naar groep 1 gaan. Ik vond het maar niks, ik heb gehuild en gehuild, wat moest dat gaan worden...? Hoe zou hij het vinden in zo'n grote groep?
Mijn tranen waren niet alleen daarover. De hormonen hielpen goed mee. Ik liep al 10 dagen over tijd en er was al een afspraak gemaakt voor de volgende in het ziekenhuis. Het maakte mij niet meer uit, al zou ik graag thuis bevallen. Maar het belangrijkste was natuurlijk dat mijn meisje in mijn armen zou komen te liggen. Bij voorkeur zo snel mogelijk.
Om half 10 's avonds begonnen de weeën rustig te komen. Rustig dus toch naar bed, maar slapen kon ik niet meer. Beneden gaan zitten en voor de afleiding de tv aan. Had ik geluk dat het ook na middernacht nog live verslag was van de verkiezingen. Niet dat ik het volgde. En zodra het me irriteerde ging de tv uit.
Donderdag 10 juni om 12.10 uur kwam Mirthe ter wereld op een stralende dag.
Gek dat het nu maart is en ik toch weer aan die dag in juni moet denken. Het contrast is zo groot, in tijd en beleving. De enige overeenkomst is de verkiezingen. Dit keer heb ik wel gestemd en dit keer zal ik de uitslag wel horen zodra ik op sta morgen ochtend.
En wat ook gek is, voor mijn gevoel, dat het maar 7 jaar geleden is. Nog maar zo kort en werkelijk het gevoel alsof dat een ander leven betreft..,

dinsdag 7 maart 2017

Dromen en lange aanlopen...

Gek is dat. Jaren lang is deze dag voorbij gegaan. Van slechts enkele weet ik nog hoe ik me voelde. Maar sinds Mirthe voelt het zo veel anders. De dood is zo veel 'dagelijkser' geworden.
Mijn vader was geen onderdeel van mijn dagelijkse leven. Dat is hij nooit geweest. Zijn dood was een heel abstracte ervaring wat betreft het rouwen. Hij was niet meer of minder aanwezig. Het was meer het emotionele besef dat hij nooit meer vader zou gaan worden in de tijd die nog zou komen. Die kans werd met zijn dood onomkeerbaar door gesneden.
Nu is het al 17 jaar verder. In die tijd is veel gebeurt. Ik ben nauwelijks meer wie ik toen was. Al voel ik nog hoe ik die dag de telefoon op nam. Hoe ik van mijn moeder hoorde dat mijn vader niet meer leefde. Wat gezien de omstandigheden een bijzonder gebeuren was. Ik zie nog hoe nuchter mijn enebroer reageerde, die op dat moment net bij ons was. Hoe we wachtten op mijn andere broer, want zij zouden die avond bij onze vader op bezoek gaan in het UMCG. Ik voel nog hoe ik de keuze maakte met hen mee te gaan, nu hij was overleden. Ik had geen idee wat de bedoeling was. Ik had nog nooit eerder een overlijden van zo dichtbij ervaren. Ik had geen idee en deed wat mij het beste leek om te doen.
Het was zenuwslopend. Samen in de familiekamer met zijn vrouw en haar familie. Het was niet anders. Haar dochter legde mijn vader af. Ik vond dat zo knap en fijn tegelijk dat zij dat deed. Ik kon het niet, gelukkig werd die keuze mij niet gegeven.
Toen was het dinsdag 7 maart net als nu. Toen had ik een droom gehad, de nacht ervoor. De garage van mijn vader was altijd vol projecten waar hij mee bezig was. Dat konden wasmachines of tv's zijn, die buren bin hem voor reparatie brachten. Het was er donker en rommelig. Maar in mijn droom was het licht en schoon, bijna steriel. Zijn werktafel was vervangen door bistro stoeltjes en tafeltje. Heel mooi, maar duidelijk niet meer functioneel voor mijn vader.
Natuurlijk is de droom in het geheel helder, maar dat wist ik nog niet toen ik die dinsdag op stond. Ik was vrij die dag. Ik voelde me onrustig en ik wist niet zeker of de droom een boodschap was of misschien weer gaf hoe ik zelf tegen de situatie aan keek.
17 jaar geleden werkte ik bij de grootste kruidenier van het land. Ik had er al die tijd met plezier gewerkt, al wilde ik graag studeren. Ook dat werd na vandaag mogelijk. Nu ik niet meer aanspraak kon maken op een aanvulling van mijn vader, zoals dat volgens de toenmalige DUO zou moeten.
De situatie was veranderd en dus ging ik later dat jaar studeren: SPH. In het derde haar strandde ik, het rouwproces dat ik noet wilde aan gaan, haalde mij in. Ik ging werken op mijn voormalige stage plek en stopte met de studie.
Door een samenloop van omstandigheden pakte ik de studie weer op toen Lars 1 jaar was. Om 2 jaar later alsnog mijn diploma in ontvangst te nemen. Het is dan inmiddels september 2009. Ik ben net zwanger van Mirthe.
Kort na mijn terugkeer na het zwangerschapsverlof voel ik me niet meer op mijn plek. Wat ik wel wil is me zelf niet duidelijk. Ik moet stoppen met dit werk en besluit als zelfstandige in de zorg te gaan werken.
Mirthe werd ziek en ik stopte met werken. Wat betekende dat ik geen inkomen meer had. Gelukkig is er in ons land dan toch een vangnet. Zodat ik me kon concentreren op Mirthe. Na haar overlijden wil ik geen zorg meer. Liefst iets met coachen/ begeleiden maar niet meer dagelijks dezelfde routines.
En dan is het 2017 en heb ik een eigen bedrijf. Een medewerker die ik coach en ern nieuwe medewerker is aangemeld. Mijn SPH diploma komt na ruim 7 jaar eindelijk hief van pas. Wie had gedacht dat er zoveel voor moest gebeuren...

vrijdag 3 maart 2017

thuis, hobby, verhuizen, zaak en dat soort dingen

Al weken ben ik bezig met de stap die ik deze week heb gezet. Nou, eigenlijk maanden, als ik eerlijk ben. Want het is me al langer duidelijk dat werken in de woonkamer geen goed idee is. Het was pas dinsdag helemaal zeker, dat er woensdag verhuisd kon worden. Alles viel ineens op zijn plek. Woensdag 9 uur stipt op tijd. De deur ging open, lampen aan en ... we werden toe gejammerd door een kat die waarschijnlijk bij één van de buren zat ingesloten. De hele overdracht, bleef hij aanhoudelijk jammeren, zodat hij duidelijk gehoord zou worden in zijn vraag om vrijheid. De makelaar gaat er achteraan, zodra de overdracht is gedaan, iets minder dan 10 minuten later. Later op de dag zie ik de kat lopen. Hij schiet weer bij de buren naar binnen, maar de deur is open, dus hij zal er ook wel weer uit komen.
Het verhuizen is begonnen. Zware dozen en zwaarbeladen auto's rijden de vrachten naar de zaak. Dat klinkt goed he? De zaak. Tussen de grote loodsen op het bedrijventerrein, staat mijn loods waar ik maar een klein stukje van huur. Maar dat het zo klein niet is, blijkt wel wanneer de voorraad is overgebracht. Ineens lijkt de voorraad kaarsresten heel klein. Ik knik tevreden: hier kan ik nog wel even vooruit!
Het is nog een beetje behelpen, een beetje mijn draai gaan vinden. Maar ik heb thuis meer rust. Dat voel ik wanneer ik in de stoel zak en de moeheid toeslaat. Van alle inspanning die ik de afgelopen weken heb gehad. Nee, ook dat klopt niet, van de afgelopen maanden. Want het is al maanden druk en vliegen en rennen. Nu kan ik dat stuk wat meer inkaderen en kan thuis weer thuis worden.
Thuis... hoe doe ik dat eigenlijk? Ik heb al zolang niet het idee dat ik een thuis thuis heb. Misschien een idee om wat meubeltjes op te knappen ofzo. Om zo thuis meer eenheid te maken.
Iemand zei deze week tegen me, of ik me niet kaal voelde, omdat ik niet met de kaarsen bezig kon zijn terwijl ik met haar thuis zat koffie te drinken... Dat was één van de doelen. Maar nu mijn hobby mijn werk is, heb ik toch wel een nieuwe hobby nodig? Hmm, daar had ik nog niet over nagedacht...

dinsdag 21 februari 2017

Een kleine stap

Het gaat nauwelijks vanzelf. Keuzes die gemaakt worden, gaan gepaard met twijfel, dubben, wikken en wegen. Het is niet niks. Het is een grote stap, wanneer het bedrijf dat je je dochter cadeau doet, haar naam aan geeft, om vervolgens haar stralende licht mee te verspreiden, een ander adres krijgt. Het is alsof ik haar opnieuw een stukje los laat. Alsof ze in de kortste tijd volwassen is geworden of dat ze te veel zorg nodig heeft en er maatregelen getroffen moeten worden.
Het kan niet anders, het huis is te klein en de ambities te groot. De stap wordt gezet en volgende week is er de sleuteloverdracht. 50 m3 eigen ruimte, een luxe die ik niet eerder had. Medewerking wordt aan alle kanten verleend, hoe anders voelde dat kort geleden nog. Is het dat ik ben verandert of is het dat de wereld om mij heen is verandert? Doet het er iets toe?
Dat is natuurlijk wel van belang, ik maak mijn bedrijf en mijn doorzetting straalt af op het vertrouwen dat me wordt gegeven. Maar had ik het ooit kunnen durven dromen? Het voelt als groot, groter dan ik zelf, groter dan alles dat ik ooit heb gedaan. Een kleine stap voor sommigen, voelt als een mijlpaal voor mij. En tegelijkertijd voelt het als de beste stap die er gezet kan worden.

woensdag 15 februari 2017

Wereldkinderkankerdag. Het is een mond vol. Een dag dat mijn Facebook overladen wordt door foto's van kanjers van kinderen, kleurrijke armbandjes en even kleurrijke Kanjerkettingen. Buiten schijnt de zon alsof die wat in te halen heeft. Stoepen worden geveegd en ramen gewassen. Niet hier hoor, nee hier zitten de kriebels er ook goed in, maar dat resulteert niet in de schoonmaak uitspattingen, zoals dat zich wel bij anderen ten toon spreid.
Een lumineus idee resulteert in een al even lumineus resultaat. Er is immers ern lumineus bedrijf dat zo langzamerhand meer en meer vorm begint te krijgen. Vandaag lijkt daar dan weer schot en te komen. Het lijkt veraf te staan van alles waar deze dag voor staat. Maar in alles zijn nog steeds de sporen die te herleiden zijn naar kinderkanker. Zonder dat, zou ik immers Mirthe niet hebben moeten los laten. Zou ik niet de behoefte hebben gehad aan een manier om haar voort te laten leven. Zou ik geen bedrijf naar haar hebben vernoemd. Ik zou veel dingen niet hebben gedaan, zonder de sporen die kinderkanker trekt.
En veel dingen zouden anders verlopen dan dat het nu doet. Nu is het heel gewoon dat ik mee denk over communicatie, verwijzingen en mijn ervaringen gebruik. Dat ik gebeld wordt of mijn kaarsen ook in ern winkel in het zuiden verkocht kunnen worden en het logo van het PMC mijn beeldscherm vult. Doodgewoon. Of niet?
Te bedenken dat ik nog maar vier jaar geleden huiverde bij het idee dat ern kinderoncologisch centrum nodig is. Dat ik er vier jaar geleden voor het eerst van hoorde in ern huiskamer in Assen, terwijl ik asn het werk was. Vier jaar geleden gad ik niet kunnen denken dat ik er iets mee te maken zou willen hebben. Nu knijp ik in mijn handen dat ik een bijdrage mag leveren.
Dus vandaag kijk ik naar de toekomst, met hoop en een hoop vertrouwen.

zaterdag 4 februari 2017

Gevormd door het leven en de dood

Soms is een moment van stilte het beste dat je jezelf kan geven. Weg van alle prikkels die je afleiden van je innerlijke onrust. Ik bezoek dan plekken die de natuur me geeft. Sommige plekken ken ik op mijn duimpje en sommige ken ik van een moment in mijn jeugd. Hoewel ik niet ver woon van de plekken van mijn jeugd, keer ik zelden terug naar die plekken en dat is nu juist zo fijn te doen.
Daar lopend denk ik aan hoe mijn moeder mij daarnaar toe nam. Hoe graag ikzelf mijn dochter daar naartoe had genomen. In zekere zin doe ik dat nu, maar je zal begrijpen dat ik het liever in andere vorm had gedaan. Ik loop langs de beek, die door mensenhandelen veranderd is, zodat het een natuurlijkere uitstraling heeft. Grappig, hoe dat wordt gedacht en hoe we voor de gek worden gehouden door onszelf. De natuur de natuur laten kan haast niet meer, liever ons ermee bemoeien om de natuurlijke uitstraling in elkaar te knutselen. Want meer is het niet, het is niet de natuur zelf. Het is de mens met zijn rare gedachtegang dat alles maakbaar is, zelfs de natuur.
Net zo raar als het idee van de eindigheid. Alsof het niet mag gebeuren, er niet mag zijn, want het is ondenkbaar dat we verder kunnen leven met de aankondiging of de vervolmaking van de dood. Dat we dat toch blijken te kunnen, wordt talloze malen verwezenlijkt, dag in, dag uit. De natuur heeft zijn antwoord klaar. De dood is er. De dood maakt ander leven mogelijk. De specht die in het dode hout van een boom huist, zou niet zonder de dode boom kunnen leven. Of de hulst, die op deze plek rijkelijk groeit en tot volwaardige bomen uitgroeit, laat zien dat het de dood koestert en accepteert als de loop van het leven. Het omhelst de afgestorven stam en vormt nieuw leven om die stam heen. De stammen houden elkaar overeind en blijven leven ondanks dat een deel van hen dat hen dat niet meer doet. Een mooi symbool voor hoe gezinnen verder leven, elkaar erdoor heen helpen, terwijl ze samen de stormen trotseren.
Op zulke stille momenten in de natuur, ervaar ik mijn dochter dichtbij mij. Ze laat me kijken naar het leven op een andere manier. Dat had niet gekund als ze hand in hand met mij door de natuur had gelopen. Zo leef ik met de dood en weet ik hoe zij mij vormt, dag in, dag uit.


maandag 30 januari 2017

piekeren, wikken en wegen en ontwikkeling

Ik ben het type piekeraar, analyseren en kan heel goed doemscenario's uitdenken. Ik wik en weeg wat de pro's en tegen's zijn, voor ik beslis om door te zetten of af te wachten of te stoppen. Ik heb een hekel aan spijt krijgen van beslissingen die ik niet weloverwogen maak. En ik wil al helemaal geen schuldgevoel dragen voor de gevolgen van mijn keuzes naar anderen toe. Dit zorgde er altijd voor dat ik rekening met heel veel meer, dan ik kon overzien, maar vooral met anderen op mijn netvlies. Die zag ik immers, ik zag de gevolgen van mijn keuzes. Zelden hield ik rekening met wat ik nodig had. Ik zag mezelf immers niet? Ik ben mezelf, maar als ik de groep rond kijk, zíe ik niet mezelf. En dus hou ik rekening met iedereen, behalve ene persoon waar ik mijn leven lang mee moet leven: Ik.
Dit schijnt een heel vrouwelijk fenomeen te zijn. De zorgende kant die ons van nature zo goed ligt. We maken beslissingen op basis van het in het verleden behaalde resultaten en nemen zelden roekeloze risico's. We houden rekening met het grotere geheel. En vergeten niet zelden onze eigen ik te erkennen als een doorslaggevende stem. De onvrede die dan na een beslissing kan blijven hangen is maar moeilijk te duiden, want iedereen is toch tevreden? Maar door onze eigen ik niet te erkennen, kan het voor de eigen ik ook niet als bevredigend voelen, wat de beslissing ook is. Dus blijft het knagen, blijft het wikken en wegen, het piekeren, het analyseren, het niet-weten-waar-de-onvrede-vandaan-komt-gevoel.
Ik verander, al ben ik nog steeds aan het piekeren, analyseren en aan het wikken en wegen of ik doe wat ik kan om Lars te bieden wat ik kan. Zelden ben ik geheel tevreden. Alleen is het nu niet omdat ik geen rekening houd met mezelf. Nu is het omdat ik niet weet wat mijn inspanning voor resultaat heeft. Misschien moet ik meer doen, misschien laat ik steken vallen, misschien moet ... het is natuurlijk eindeloos. Ergens ben ik ook een control freak, al zullen er weinigen zijn die mij zo zien. Want ik plan niet veel tot in de details, ik plan nauwelijks eigenlijk. Plannen leiden tot teleurstelling, want plannen scheppen verwachtingen. En ik houd niet van teleurstelling. Nee door het afzien van plannen, houd ik de controle over teleurstellingen.
Als moeder heb ik natuurlijk vele teleurstellingen beleefd. Niet door wat mijn kinderen deden, maar wel dat ik hen niet heb kunnen beschermen tegen leed. Ik heb gedaan wat ik kon en ging daarin verder dan menig moeder. Zo vind ik borstvoeding een goede basis en heb daarin mijn uiterste best gedaan, om maar een voorbeeld te noemen. Ik liet Mirthe's tongriempje liever klieven door een verloskundige dan onder narcose in het ziekenhuis. Ik ging liever met haar oorontstekingen naar een osteopaat, dan naar de kno arts. Kun je je voorstellen hoe mijn wereld op zijn kop stond toen bleek dat al mijn inspanningen niet hadden kunnen voorkomen dat de kanker haar als gastdame uit koos? Alle inspanningen en controle die ik dacht te hebben, werden teniet gedaan. Al zal ze de liefde waarmee ik mijn inspanningen uitvoerde wel hebben ervaren.
Vandaag ben ik trots op Lars en ook om mijzelf. Een bezoek aan de tandarts is toch altijd een beproeving. Daar kan ik geen controle over uitvoeren. De tijd dat ik zijn tanden poets is verstreken, dus nu is het hopen dat hij het zelf goed genoeg kan. Ik weet nog dat hij als 4 jarige kiespijn had en dat er een flinke zwarte plek zat op één kies. Conclusie van de tandarts was toch maar de tand te laten trekken: onder narcose. Ik heb toen erger gehuild dan toen Mirthe, twee jaar later, haar diagnose kreeg. Ik voelde me falen naar Lars toe, ik had zijn tanden niet goed verzorgd. Het staat niet in verhouding tot elkaar, beide dingen gebeuren nou eenmaal. En misschien voelde ik bij Mirthe wel, dat het instorten te veel van mij zou vragen en het beter was om overeind te blijven. Gek hoe het kan lopen, logica is nauwelijks van toepassing.
Vandaag heeft Lars geen gaatjes, dat heeft hij het afgelopen jaar niet gehad. Hij ligt rustig in de stoel, al begrijpt hij het Duitse accent niet helemaal, hij doet wat hem gevraagd wordt en mag trots op zichzelf zijn dat hij zo rustig blijft. En ik ook, want ik zit er heel relaxt bij, trots te wezen bij elke tand en kies die 'mooi' wordt genoemd. Met allemaal wiebelkiezen en nog meer doorbrekende volwassen kiezen, doet mijn mannetje het supergoed!
Ik leer mijn keuzes te maken op waar ik mij zorgen om maak. Dit was er niet één van, al ben ik opgelucht met dit resultaat. Ik maak mij wel zorgen om andere dingen, maar dat is toch hoe ik in elkaar zit. Ik heb het altijd gedaan en soms is het fijn om te weten wat je altijd deed, ook nu nog een onderdeel is van wie ik ben. Ik ben in ontwikkeling, dat wel. Dat is ook altijd zo geweest. Al dacht ik daar ooit anders over, ooit dacht ik dat het een keer 'klaar' zou zijn. Nu ben ik blij dat het nooit klaar zal zijn, dat houd het leuk, want ik hou van ontwikkeling en verandering, al kan dat heel spannend zijn!

woensdag 25 januari 2017

Lean on me


Bill Withers - Lean on Me

Sometimes in our lives we all have pain 
We all have sorrow 
But if we are wise 
We know that there's always tomorrow 

Lean on me, when you're not strong 
And I'll be your friend 
I'll help you carry on 
For it won't be long 
'Til I'm gonna need 
Somebody to lean on 

Please swallow your pride 
If I have faith you need to borrow 
For no one can fill those of your needs 
That you won't let show 

You just call on me brother, when you need a hand 
We all need somebody to lean on 
I just might have a problem that you'll understand 
We all need somebody to lean on 

Lean on me, when you're not strong 
And I'll be your friend 
I'll help you carry on 
For it won't be long 
'Til I'm gonna need 
Somebody to lean on 

You just call on me brother, when you need a hand 
We all need somebody to lean on 
I just might have a problem that you'll understand 
We all need somebody to lean on 

If there is a load you have to bear 
That you can't carry 
I'm right up the road 
I'll share your load 
f you just call me (call me)
If you need a friend (call me) call me uh huh(call me) if you need a friend (call me)
If you ever need a friend (call me)
Call me (call me) call me (call me) call me 
(Call me) call me (call me) if you need a friend
(Call me) call me (call me) call me (call me) call me (call me) call me (call me)
Writers: BILL WITHERS
Lyrics © Universal Music Publishing Group


Soms vraag ik me af, waar de volwassenen zijn uit mijn jeugd. De wijze, alwetende mensen, zonder schroom om te verkondigen wat de wijsheden van de wereld zijn. Om hoe 'volwassener' (= lees: ouder) ik zelf wordt, te concluderen dat die niet bestaan. En hoe meer ik mee maak, hoe meer ik begrijp dat ik het ook niet weet, nooit zal weten ook. Een best wel bevrijdende gedachte, want het stelt me in staat om onbevangen te zijn, of in elk geval niet de schijn op te houden dat ik het weet en dus wel gelijk moet hebben.
Zo ondervind ik dat ik een heleboel dingen doe die ik nog niet eerder heb gedaan. Een groot aantal van die dingen hebben anderen al wel gedaan, hoewel dat waarschijnlijk voor hen evengoed eens maar nooit meer is geweest. En evengoed niet een gewilde ervaring is geweest. Ervaringen die gerust in de categorie vallen van traumatiserend effect. Daar wil niemand mee te maken hebben en daar wil niemand van zeggen: dat heb ik meegemaakt. Eigenlijk doet het in die ervaringen niet toe, dat een ander het al heeft meegemaakt. Daar heb je zelf niets aan, je moet zelf ondervinden hoe je ermee kan dealen. Wat wel helpt is ervaringen uitwisselen en mensen om je heen te hebben die zeggen: lean on me. Daar is niets ergs aan, niets schandelijks aan en zeker fijn om je krachten te kunnen sparen. Iets van alle tijden, elke leeftijd en elke levensgebeurtenis.

zondag 22 januari 2017

Sporen in de sneeuw

Sporen in de sneeuw
Vertellen

Sporen in de sneeuw
wie er gemist wordt

Sporen in de sneeuw
aan wie gedacht wordt

Sporen in de sneeuw
waar vers verlies is

Sporen in de sneeuw
waar gerouwd wordt

Sporen in de sneeuw
waar herdacht wordt

Sporen in de sneeuw
stille getuigen

Sporen in de sneeuw
vertellen zonder woorden



vrijdag 20 januari 2017

druppel, zandloper, driesprong...

Te groot blijft het. Ooit dacht ik dat het niet mogelijk was. Toch is het een blijvend verschijnsel. De wil om door te gaan is er, maar de wens om wat er was nog even te kunnen behouden, is minstens zo sterk. Wat overblijft is een plek of een gewaarwording die niet vervullend is, niet naar tevredenheid beleefd wordt. Nu niet, misschien nooit meer. Toen wist ik niet dat ik het ooit zou moeten missen en dus wist ik toen niet, hoezeer ik zou mogen koesteren wat er was. Toen ik het eenmaal wel wist, dat het misschien ooit niet meer zou kunnen, werd het koesteren als een druppel die zich niet laat vast houden tussen je vingers. Als een zandloper die duidelijk maakt dat er een eindigheid zit aan de tijd die je samen rest. Je weet niet precies hoe snel de zandloper leeg loopt, alleen dat het proces in gang is gezet.
Tegelijk is het niet meer of minder dan wat bij het leven hoort, lief hebben, afscheid nemen, door gaan met wat je hebt mee gemaakt, los laten. Al hebben we ooit gedacht dat het niet zo is.
Onderstaand schilderij is daar een voorbeeld van. Het bijschrift bij de expositie is ongeveer dit: 'Soldaat op de driesprong' en op de grafsteen staat: 'wie hier verder gaat, zal de dood vinden.' Het klinkt dan wel als heel dapper om door te gaan, onbevreesd en moedig de strijd aan gaan met wat zeker zal leiden tot de dood. Maar werkelijk, als hij niet verder gaat, zal hij dan blijven leven? Alsof de dood meer realiteit geeft wanneer die aangekondigd wordt of zelfs maar een keuze. Hoe goed je bewapening is, maakt voor de grafsteen niet uit. Het is niet meer dan een boodschap die voor iedereen geldt, de driesprong kan immers overal gevonden worden, maar zelden zo duidelijk en expliciet getoond.

Afbeeldingsresultaat voor russisch schilderij
Het schilderij is een onderdeel van de expositie: Peredvizhniki: Russisch Realisme rond Repin 1870-1900 in het Drents Museum. 

zondag 15 januari 2017

de natuur spreekt

Tijd verstrijkt. Verdriet verandert, vormt en transformeert. Zelden is dit goed te zien. Tijd is onzichtbaar. Verdriet is een ongrijpbare emoties die zich aftekent in de ogen of in de lijnen op het gezicht. Maar zelden is te zien of het verdriet 'oud' is of nog vers. Hoeveel tijd verstrijkt er voor de tranen drogen? Hoeveel tijd verstrijkt er voor de lijnen zich tekenen op het gezicht?
De natuur, geteisterd door weer en wind, door de seizoenen geeft een verbeelding hoe de wonden genezen, die bij ons met het blote oog niet zijn te zien.
Dezelfde boom, 3 jaar op een rij.



zondag 8 januari 2017

op eigen koers

Wanneer er een trauma wordt geboren, is het heel moeilijk om het leven verder te leven. Er is iets veranderd, iets wat niet was voorzien en iets dat niet meer terug gebracht kan worden naar het oude. Het is niet iets wat zo bedoeld is geweest, iets wat niet in de lijn der verwachting plaats vind. Alhoewel je in het leven alles zou kunnen verwachten, maar laten we het erop houden dat het niet behoort tot de dagelijkse gang van zaken.
Het trauma zet je leven op zijn kop en alles wat vast stond is ineens los, alles wat een ordelijke plek had, is chaos geworden. Wat je had verwacht is niet waar geworden.
Een trauma is op heel veel levensgebeurtenissen van toepassing, alles van geboorte tot dood, kan daarbij een rol spelen. Denk maar aan een ongeluk, een slecht nieuws bericht, een relatie breuk. Wat voor de één een trauma is, hoeft voor een ander niet zo te zijn. Het is de manier waarop ermee wordt omgegaan dat het een traumatiserend effect kan hebben. Of eerdere ervaringen met trauma, kunnen bepalend zijn of iemand om kan gaan met de klap.
Denk maar aan een geboorte. Voor de ene moeder is dit het meest geweldige moment en voor de ander is dit een ervaring die het liefst niet wordt herhaald. Verwachtingen, ervaringen en feitelijke gebeurtenissen vormen eigenlijk samen een uitkomst van hoe het geheel wordt beleefd en bestempeld.
Nu zijn er veel dingen te ondervangen voor een geboorte. Maar het blijft een onderdeel van het leven en het leven is nu eenmaal niet maakbaar, al wordt dat zo vaak wel gedacht. Het is niet erg dat er iets gebeurt dat niet gepland is, of dat niet werd verwacht, maar het is de manier waarop daarmee wordt omgegaan dat bepaald of het een traumatiserend effect heeft op het verdere leven of juist een bekrachtigend effect.
Om het even bij de geboorte te houden, zal ik even terug gaan naar de geboorte van mijn moederschap. Ik zag wat het bij de vriendinnen om mij heen deed om moeder te worden, maar ik had geen idee wat het met mij zou doen. Achteraf was ik niet goed voorbereid op dat hele pakket aan moederschap. Ik vond het mooi, maar ook zwaar, zo overweldigend. Mijn omstandigheden waren ook anders dan die van de vriendinnen waar ik mezelf mee vergeleek. Toch wilde ik niet voor hen onderdoen en vooral laten zien dat ik het ook allemaal kon: gezin, werk, opleiding en vrije tijd combineren.
Het lukte, al weet ik nu niet meer hoe ik dat toch voor elkaar kreeg. Ik ben inmiddels toch weer veranderd... Inmiddels doe ik dingen, waarvan anderen niet snappen hoe ik dat voor elkaar krijg, hoe gek kan het lopen.
Het is natuurlijk te begrijpen dat er nog een paar traumatiserende ervaringen tussen toen, toen ik net moeder was, en nu liggen. Te horen dat je kind een ernstige ziekte heeft, die een serieuze bedreiging vormt voor haar leven, is er één van. Te horen dat de ziekte zich voor een tweede keer manifesteert, is er nog één. En dan te horen dat de behandeling geen schijn van kans maakt, ten opzichte van de voortvarende ziekte en het zeker is dat je kind het leven zal verlaten...
Het zijn slechts enkele voorbeelden, ik kan er meer noemen, wat mij bekwaam heeft gemaakt om mijn leven te blijven leven, ondanks de gebeurtenissen die zich voor bij hebben getrokken en mijn route hebben bepaald. Want dat doen deze trauma's, ze bepalen de route. De weg voort zetten die was ingeslagen is zelden een optie. Het kan je verlammen, omdat je niet meer durft te vertrouwen op de volgende stap, want daar kan weer een valkuil liggen. Het kan je naar beneden halen en je terug doen trekken in de schaduwen van het leven. En het kan je naar grotere hoogten doen gaan, want dan kan je het grotere geheel overzien en begrijpen waarom het zo'n verloop heeft gevormd in je leven.
Er zijn dagen dat ik wil blijven zitten. Geen zin in verrassingen, omdat ik me heb durven bewegen. Er zijn dagen dat de zon me te vel voorkomt en ik liever de schaduw op wil zoeken. Toch is het de voorkeur die gaat naar hoogte te verkrijgen. Te zorgen dat ik begrijp, wat misschien nooit volledig begrepen kan worden. Dat geeft niet. Het zorgt voor beweging. Het zorgt voor contact en voor nieuwe invalshoeken, waardoor ik misschien beetje bij beetje het vertrouwen kan vinden om mijn leven te leven op eigen koers.