weduwen

Ik wil net gaan schrijven over weduwen. Ik heb er een aantal ontmoet deze week en laat ik zeggen dat ik meer weduwen ken dan ik mij soms realiseer. Misschien omdat ze dat werden voor ik ze leerde kennen. En omdat zij hun leven weer hebben opgepakt voor ik ze leerde kennen.
Dan valt mijn oog op een bericht van MSN: rouwende Celine  Dion stelt fans teleur. Ik denk dat ik de afgelopen maanden iets gemist heb, ik wist niet dat ze in rouw was. Niet dat ik alles volg of mee krijg. Zo hoorde ik pas op zaterdagavond van de aanslagen in Parijs, terwijl het overal op het nieuws was... Goed, nu dit bericht. Ik lees het en wat blijkt? Haar man is afgelopen nacht overleden! Hoe zo stelt ze de fans dan teleur? Een beetje fan zal begrijpen dat ze een tijdje uit de running is en geen optredens zal doen. Zeker niet 2 dagen na overlijden.... Een beetje fan zal zelfs met haar mee rouwen.
Het zijn dit soort onnozele berichten die het beeld schetsen dat je altijd door moet kunnen gaan, altijd. Dat verdriet te veel ruimte in beslag neemt en dat je niet bij de pakken neer moet zitten. Maar rouwen is iets heel anders dan bij de pakken neer zitten. Rouwen is een oneindig proces dat altijd aanwezig is. Soms ongezien, soms ongemerkt, maar aanwezig voor de fijn gevoeligen. Dat ik er fijngevoeliger voor ben geworden laat zich raden.
Bij een gesprek met een weduwe die ik inmiddels 4 jaar ken, blijkt dat ik er anders naar kijk. Eerder had ik gedacht, dat na 22 jaar het verdriet wel doorleefd is, dat het onzin is om bij een nieuw levensfase stil te staan bij het hoe of wat als hij... Nu snap ik dat beter. Zij had graag oma willen zijn met de opa van hun kleinkinderen, dat doet pijn. Ook al is er een nieuwe liefde en ook al heeft ze geen idee of ze wel gelukkig samen ouder zouden zijn geworden. Elke levensfase krijgt het verdriet een ander aspect, een andere wending. Dat is niet zwelgen of verloren raken in het verdriet. Dat is het verdriet dragen en aankijken, het koesteren voor de liefde waar het mee verbonden is.
Verdriet verjaart niet, het tekent je en het vormt je. Jij vormt het verdriet, boetseert het en geeft het de plek die jij het geven kan. Soms houd je het vast, omarmt het en soms verafschuw je het,omdat het je eenzaam maakt en onbegrepen, in een wereld die pleit voor vrijheid van meningsuiting, als het maar niet om verdriet gaat. Verdriet, naast liefde de meest ingewikkelde emotie.